Şirket Kurmak: 2024’de Adım Adım Başlayın

Şirket kurmak, yeni bir işin veya girişimin ilk adımıdır. İş fikirlerinizi hayata geçirmek için öncelikle şirketinizi kurmalı, şirket kurarken de bazı önemli noktalara dikkat etmelisiniz. Bu süreçte size rehber olması amacıyla “Şirket nasıl kurulur, şirket ne kadar sürede kurulur ve 2024 yılı şirket kurma maliyeti ne kadardır?” gibi çeşitli sorulara cevap verdik.

Şirket Kurmanın Önemi

Kurabileceğiniz Şirket Türleri

Şirketler; iş modeli, ortaklık yapısı, hukuksal yapı ve faaliyet alanı gibi çeşitli kriterlere bağlı olarak kendi içinde çeşitlenir. Dolayısıyla kurabileceğiniz birkaç farklı şirket türü mevcuttur. Ülkemizde faaliyet gösteren şirket türlerini şöyle sıralayabiliriz:

• Şahıs şirketi
• Limitet şirket
• Anonim şirket
• Komandit şirket
• Sermayesi paylara bölünmüş şirket
• Kollektif şirket

Şimdi, bu şirketlerin yapılarını kısaca açıklayalım.

Şahıs Şirketi

Şahıs şirketi, tek bir kişinin sahibi olduğu şirket türüdür. Çoğunlukla küçük ölçekli girişimlerde tercih edilen şahıs şirketinde işletme ile işletme sahibi arasında hukuksal bir ayrım yoktur. Tek kişiyle kurulan bu şirketteki ticari faaliyetlerin tek bir kişi tarafından yürütülmesi zorunlu değildir. Sahiplik bir kişiye ait olsa da çalışma süreçleri için işe personel alınabilir.

Limitet Şirket

Limitet şirket, bir kişi tarafından veya birkaç ortak ile kurulabilen şirket türüdür. Ortaklar gerçek veya tüzel kişilerden oluşabilir. Kısaca “LTD ŞTİ” olarak karşımıza çıkan bu şirket türünde ortakların bireysel varlıkları ile şirket varlıkları ayrıdır.

Anonim Şirket

Anonim şirket, yasal olarak izin verilen her türlü ticari faaliyetin gerçekleştirebildiği şirket türüdür. Bir kişi tarafından veya sınırsız ortak sayısıyla kurulabilir. Sermayesi ortaklardan toplanan anonim şirketlerde ortakların borçlara karşı sorumlulukları, koydukları sermaye oranı kadardır. Genellikle “A.Ş.” şeklinde kısaltılan anonim şirket, payların halka arz edilebildiği tek şirket türüdür.

Komandit Şirket

Komandit şirket, sorumlulukları sınırsız olan ve sınırlandırılmış sorumluluklara sahip ortaklarla kurulan şirket türüdür. Birden fazla kişinin ticari faaliyet gerçekleştirdiği işletmeleri bir çatı altına toplamayı sağlayan komandit şirketlerde sorumluluğu sınırsız ortaklar, borçların tümünden sorumlu olurlar. Komandite ortak adı verilen sınırlı ortaklar ise genellikle yatırımcı olarak şirkete dahil olurlar ve sermaye oranlarına göre sorumluluk taşırlar.

Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirket

Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket, tüm ortakların sınırlı sorumluluklara sahip olduğu bir komandit şirket türüdür. İşletmenin sermayesi paylar halindedir ve her ortak, komandite ortak niteliği taşır. Dolayısıyla şirket borçlarına karşı bireysel yükümlülükler yoktur.

Kollektif Şirket

Kollektif şirket; sorumlulukları sınırsız olan, yönetime ve karar alma süreçlerine katılma hakkı bulunan ortaklardan oluşur. İşletmenin borçlarına karşı bireysel sorumlulukları da olan ortaklar işletme, esnaf veya gerçek kişi statüsünde olabilirler.

Şirket Nasıl Kurulur?

Şirket açmak için adım adım ilerlemeniz gerekir. Atacağınız her adım, sonraki adımları doğrudan etkileyecek niteliktedir. Bu nedenle şirket kurma sürecini detaylı ve hassas bir şekilde planlamalısınız. Peki, şirket nasıl kurulur?

İş Fikri Bulun

Şirket kurmak için atmanız gereken ilk adım iş fikri bulmaktır. Ortada bir iş fikri olmadan şirket kurmak söz konusu değildir. Çünkü kurulacak şirketin yapısı, iş fikrine bağlı olarak şekillenir. Ayrıca kuracağınız şirketin uzun ömürlü olması için de temeli sağlam bir fikre ihtiyacı vardır.

Hukuki Yapınızı Belirleyin

Hukuki yapınızı belirlemeniz, kuracağınız şirketin türünü seçmenizde etkili olur. Şirketinizi tek başınıza kurabilir, bir veya birkaç ortak alabilirsiniz. Ayrıca ortaklığınıza sadece kişileri değil, işletmeleri de dahil edebilirsiniz. Bu detaylar doğrultusunda hukuki yapınızı belirlemeli, gerekli durumlarda hukuk bürolarından profesyonel destek almalısınız.

Şirket Adını Seçin

Seçtiğiniz şirket adının başka biri tarafından kullanılıp kullanılmadığına ise TOBB Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi resmi web sitesi üzerinde bulunan “Unvan Sorgulama” sayfası üzerinden bakabilirsiniz.

Resmi Evrakları Hazırlayın

Şirket kurma yolculuğunuzda birtakım evraka da ihtiyacınız olacak. Söz konusu belgeler, kuracağınız şirketin türüne ve faaliyet alanına göre farklılık gösterir. Genel olarak şirket kurmak için gerekli olan belgeleri ise şöyle sıralayabiliriz:

• Kurucu ve ortaklara ait T.C. kimlik kartları
• Ana sözleşme veya kuruluş sözleşmesi
• Şirket sahibinin ve ortakların yerleşim yeri (ikametgah) belgesi
• Vergi dairesi başvuru formu
• Vergi levhası başvuru belgesi
• Vergi mükellefiyetini ve vergi kimlik numarasını gösterir belge
• Faaliyet alanına bağlı olarak değişen iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatı
• Faaliyet alanına bağlı olarak alınması gereken izin ve lisanslara ait belgeler
• Şirkete ait banka hesabı
• Ticari sicil kaydı belgesi
• Şirkette imza atma yetkisi bulunan ortaklara ait noter onaylı imza sirküleri
• Şirketin kuruluş sermayesini ve bu sermayenin nasıl karşılanacağını gösteren sermaye beyanı belgesi
• Şirket bünyesinde çalıştırılacak kişiler için SGK belgeleri
• Belgelerin geçerliliğini ve gerçekliğini gösteren noter onayı

Vergi Kaydı ve İşletme İzni İşlemlerini Tamamlayın

Şirketinizde yasal olarak ticari faaliyetler gerçekleştirebilmek için vergi mükellefi olmanız gerekir. Bunun için de ilgili vergi dairesine gerekli başvurularınızı yapmalı ve kaydınızı oluşturmalısınız. Ardından faaliyet alanınıza bağlı olarak gerekli izin belgelerini almalısınız. Örneğin bir otel için ilgili devlet kurumlarından turizm belgesi alınması gerekir. Bu gibi işletme izinlerine ihtiyacınız varsa, şirket kurma sürecinde gerekli işlemleri mutlaka yapın.

Banka Hesabı Açın

Şirketinizin finansal yapısı için bir banka hesabına ihtiyacınız olacak. Ayrıca banka hesabı açmak, şirket kurma sürecindeki zorunluluklardan da biridir. Finansal süreçleri, bankada bulunan bir şirket hesabı üzerinden yürütmelisiniz. Bunun için çalışmak istediğiniz bir bankaya giderek şirketinize bir hesap açtırmalısınız.

Muhasebe ve Finans İçin Uzman Kişiler ile Anlaşın

Şirketinizde yönetmeniz gereken en önemli konulardan biri, hiç şüphesiz mali yapıdır. Mali yapınızı iyi kurgulamalı ve bu alandaki uzmanlardan destek almalısınız. Yetkinliği yüksek bir muhasebeciyle çalışın ve şirketiniz için bir finans uzmanını işe alın. Böylece finansal stratejilerinizi daha iyi yönetebilir, zarar etme riskini minimize edebilirsiniz.

Pazarlama ve Satış Stratejileri Geliştirin

Şirketinizin çatısı altında ürün ve hizmet satışlarına başlamak için öncelikle bir pazarlama ve satış stratejisi geliştirmelisiniz. Satış ve pazarlama stratejilerinizi dönemsel olarak hedeflediğiniz satış hacmine, aktif olduğunuz pazara, rakiplerinize ve hedef kitlenize göre şekillendirmelisiniz. Ayrıca birkaç alternatif strateji oluşturmayı ve mevcut stratejilerinizi periyodik olarak gözden geçirmeyi de ihmal etmeyin.

İşe Başlayın!

Yukarıda sıraladığımız adımları birer birer tamamladıktan sonra işe başlamaya hazır hale gelebilirsiniz. Şirket kuruluş sürecinin sonlanmasıyla birlikte artık faaliyet gösterebilirsiniz. İşe başlamadan önce detaylı bir toplantı gerçekleştirebilir, ortakların ve çalışanların görevlerini tekrar gözden geçirebilirsiniz.

Şirket Kurmanın Avantajları

Şirket kurmanın avantajları, kuracağınız şirket ile yapmak istediğiniz iş arasındaki bağlantıya göre değişiklik gösterir. Örneğin küçük ölçekli bir girişim için şahıs şirketi kurabilir ve kuruluş maliyeti konusunda avantaja sahip olabilirsiniz. Ortaklarınız varsa ve daha kurumsal bir görüntüye sahip olmak istiyorsanız limitet şirket, şahıs şirketine göre daha avantajlıdır. İleride şirketinizi halka arz etmeyi planlıyorsanız, avantajlı olan şirket türü anonim şirkettir.

Şirket Kurmanın Dezavantajları

Şirket kurmanın dezavantajları olduğunu da söyleyebiliriz. Fakat bu dezavantajlar, gelecekte şirketiniz için avantaja dönüşebilir. Bunlardan birine, limitet veya anonim şirketleri için geçerli olan minimum sermaye limitlerini gösterebiliriz. Anonim şirket kurmak için, ilgili yıl için geçerli olan minimum sermaye miktarını sağlamak zorundasınız. Bu da başlangıçta maliyet konusunda dezavantaj sağlar. Gelecekte ise ortaklarınızın sermaye gücü ile daha büyük bir şirkete dönüşebilme fırsatınız olur ve bu dezavantaj, avantaja dönüşür.

Şirket Kurmanın Maliyetleri

Şirket kurma maliyetleri, kurulan şirketin türüne göre değişir. Ayrıca dönemsel olarak değişen bazı tutarlara bağlı olarak yıllar içerisinde de şirketin maliyeti değişiklik gösterir. Şirket kurma maliyetlerini başlangıç maliyetleri ve sürekli maliyetler olarak iki başlıkta inceleyebiliriz.

Başlangıç Maliyetleri

Başlangıç maliyetleri, sadece şirket kurma sürecindeki giderleri kapsar ve tek seferliktir. Kuruluş için gerekli başvuru, tescil ve evrak temin işlemlerine ödenen ücretleri başlangıç maliyetlerine dahil edebiliriz. Kuruluş sermayesi konusunda sınırlandırması bulunmayan şahıs şirketi, komandit ve kollektif şirket gibi şirket türleri için başlangıç maliyeti daha düşüktür.

Türk Ticaret Kanunu kapsamında kuruluş sermayesi şartı bulunan şirket türleri ise limitet ve anonimdir. Limitet şirketler için kuruluş sermayesi, 2024 yılı itibarıyla en az 10.000 TL olmalıdır. Anonim şirketlerde 2024 kuruluş sermayesi alt limiti 50.000 TL’dir. Bu tutar, kayıtlı sermaye sistemine dahil olan ve halka açık olmayan anonim şirketler için 100.000 TL’dir.

Sürekli Maliyetler

Sürekli maliyetler, şirketin faaliyetini devam ettirmesi için gerekli olan harcamaları kapsar. Genellikle sürekli, bazen de dönemsel olarak ortaya çıkan bu maliyetler için şu örnekleri verebiliriz:

• Çalışan maaşları ve sigorta ödemeleri
• Vergiler
• Ofis, işletme, depo vb. alanların kira ve fatura giderleri
• Ürün tedarik harcamaları
• İş makinesi, ofis malzemesi, ekipman ve teçhizatların temin ve yenileme giderleri
• Reklam ve pazarlama harcamaları
• Ortaklara ödenen kâr payları

Şirket Kurma ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Şirket kurma sürecinde adım adım ilerlerken karşılaşacağınız çeşitli işlemler, aklınıza farklı soruları getirebilir. Konu ile ilgili aklınıza takılabilecek diğer sorulara da cevap verelim.

Şirket Ne Kadar Sürede Açılır?

Şirket açma süresi, kurulan şirketin hukuksal yapısına göre değişir. Hazırlık süresi size bağlı olmakla birlikte resmi kuruluş süreleri genellikle kısadır. Örneğin şahıs şirketi kurmak 1 - 2 gün sürebilirken bir limitet şirketi, 4 - 5 gün içinde kurulabilir.

Şirket Kurmak İçin Ortak Bulmak Zorunda mıyım?

Hayır, şirket kurmak için ortak bulma zorunluluğunuz yoktur. Kuracağınız şirketin yapısına ve türüne bağlı olarak tek başınıza veya ortaklarınızla birlikte şirket kurabilirsiniz.

Bir Şirket Ne Kadar Vergi Öder?

Bir şirketin ödeyeceği vergi tutarı, ilgili dönem içerisindeki gelir - gider miktarına göre değişir. Çünkü şirketlerin ödemekle yükümlü oldukları vergiler için belirli oranlar vardır ve bu oranlar, vergiye konu olan ticari işlemin tutarı dikkate alınarak hesaplanır. Ayrıca şirketler için vergi dilimi uygulaması da mevcuttur. Gelir Vergisi hesaplamasında kullanılan vergi dilimleri her yıl güncellenir ve şirketler, dahil oldukları vergi dilimi doğrultusunda ödeme yaparlar.

E-Devletten Şirket Kurulur mu?

E-devlet üzerinden şahıs şirketi kurmak mümkündür. E-devlet üzerinde bulunan İnteraktif Vergi Dairesi hizmetini kullanarak veya Dijital Vergi Dairesi’ne e-devlet şifresiyle giriş yaparak işe başlama bildirimi yapabilir ve şahıs şirketini online ortamda kurabilirsiniz.

Evde Şirket Kurulur mu?

Türkiye’de evden şirket kurmak da mümkündür. Yasal olarak şahıs şirketlerinin “home office” modeli ile hizmet vermesine ve evde kurulmasına izin verilir. Sahibi veya kiracısı olduğunuz evin adresini, şahıs şirketinizin merkez adresi olarak göstererek evde şahıs şirketi kurabilirsiniz.

Şahıs şirketi veya diğer şirket türlerini tercih etmeniz fark etmeksizin fatura kesmek ve defter tutmak gibi sorumluluklarınız olacak. Dijital kanalları kullanarak bu sorumluluklarınızı daha kolay bir şekilde halledebilirsiniz. Şirketinizin ticaret hacmine göre zorunlu veya isteğe bağlı olarak geçmek durumunda olduğunuz e-Fatura başta olmak üzere tüm e-Belge uygulamaları için QNB eFinans e-Dönüşüm ürünlerini inceleyebilirsiniz.

Şirketinizin hızlı ve kesintisiz hizmet, düşük maliyet, yüksek tasarruf, tam entegrasyon ve e-Belge uygulamalarına her zaman, her yerden erişim sağlama gibi avantajlara sahip olması için QNB eFinans’a hemen başvuru yapın.