e-İhracat Faturası Nedir? Nasıl Kesilir?

Dijitalleşme ve elektronik belge kullanımı, günümüzde uluslararası satışlarda da karşılaşabileceğimiz bir durum. Global pazara açılmak için önemli bir adım olan ihracat işlemlerinde firmalar elektronik fatura kullanma hakkına sahip. e-İhracat faturası olarak adlandırılan bu dijital belge sayesinde sınır ötesi satışlarda kâğıt faturaya olan ihtiyaç en aza inmiş durumda. Peki, e-İhracat faturası nasıl düzenlenir ve kimler için zorunludur?

e-İhracat Faturası Nedir?

e-İhracat faturası, yurt dışına satışı yapılan yani ihraç edilen mallar için düzenlenen bir elektronik fatura tipidir. Dijital ihracat faturası olarak da bilinen bu belge, gümrük çıkış beyannamesinde yer alan faturanın yerine kullanılır. Elektronik ortamda düzenlenmesinin yanında gönderim, raporlama ve arşivleme işlemleri de elektronik kanallarla yapılır. 

e-İhracat Faturası Neden Kullanılır?

e-İhracat faturası, yurt dışına yapılan satışları belgelemek için kullanılır. Yurt dışına ürün sattığınızda, bu işlemi kayıt altına almak ve mevzuata uygun bir şekilde belgelemek gerekir. e-İhracat faturası sayesinde, sınır ötesi satışların belgelenmesi ve muhasebe işlemleri daha hızlı ve pratik bir şekilde yapılır. Aynı zamanda devletin ilgili kurumları da bu faturalarla ticari faaliyetlerinizi daha kolay takip edebilir.

Mikro İhracat Faturası

Mikro ihracat faturası, küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ'ler) hızlı ve düşük maliyetle ihracat yapmalarını sağlayan özel bir e-ihracat fatura türüdür.  

Mikro ihracat faturasıyla, KDV'siz satış yapılabilir ve gönderiler, hızlı kargo firmalarıyla yurt dışına ulaştırılabilir.  

Bu yöntemle yapılan ihracatlar, e-ticaret satışları gibi düşük hacimli ancak sık gönderim yapılan işlemler için idealdir. 
 

Eğer yurt dışına yapacağınız satışta: 

• Ürün ağırlığınız en fazla 300 kg, 
• Ürün bedeliniz en fazla 15.000 Euro ise, 

mikro ihracat yapılabilir.  
 
Türkiye'de mikro ihracat faturaları Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın belirlediği ETGB (Elektronik Ticaret Gümrük Beyanı) sistemi üzerinden takip edilir.

Hizmet İhracatı Faturası

Hizmet ihracatı faturası, Türkiye'deki işletmelerin yurt dışına sundukları hizmetler için kesilen özel bir ihracat faturası türüdür. 

Ürün ihracatından farklı olarak, fiziksel bir mal gönderimi içermez; yazılım, danışmanlık, mühendislik, eğitim gibi hizmet türlerini kapsar.  

e-Fatura mükellefiyseniz, yurt dışındaki müşterilere düzenleyeceğiniz hizmet ihracatı faturalarını e-Arşiv fatura olarak kesmeniz gerekir.  

Ancak alıcı, serbest bölgede bulunan bir e-Fatura mükellefi ise, bu durumda e-Arşiv fatura değil, doğrudan e-Fatura düzenlenmelidir. Buradaki önemli noktalardan biri de fatura oluştururken ihracat e-fatura olarak değil; temel/ticari fatura olarak oluşturmalı, fatura tipini ise "istisna" olarak seçmeniz gerekir. 

e-İhracat Faturası ile Geleneksel İhracat Faturası (Matbu veya Kağıt) Arasındaki Farklar

e-İhracat faturası, dijital ortamda düzenlenip elektronik olarak saklanarak işlemleri hızlandırır ve belgelerin kolay takibini sağlar; düşük maliyetli ve hızlı bir şekilde alıcıya gönderilir.  

Buna karşılık, geleneksel ihracat faturası kağıt ortamında düzenlenip fiziksel olarak teslim edildiğinden, takip ve arşivlemede zorluklar yaşanabilir ve genellikle daha uzun, maliyetli bir süreç olabilir. 

Bunların dışında hukuki nitelik ve içerik açısından aralarında bir fark yoktur.

e-İhracat Faturası Kullanmanın Avantajları Nelerdir?

Herhangi bir işlemin dijitale taşınması, doğal olarak çeşitli avantajları beraberinde getirir. Bu durum ihracat faturaları için de geçerlidir. e-İhracat faturası kullanmanın avantajları ise kısaca şu şekildedir: 

• Zaman ve mekana bağlı kalmadan online fatura kesme imkânı 
• Kolay ve otomatikleştirilmiş fatura düzenleme süreci 
• Fatura kesmenin hızlanmasından doğan zaman tasarrufu 
• Elektronik ortamda gönderim, raporlama ve arşivleme yapabilme 
• Baskı, arşivleme ve gönderim konularındaki maliyetlerde azalma 
• Fatura işlerini çevreci ve sürdürülebilir bir şekilde tamamlama 

e-İhracat Faturasında Bulunması Gereken Bilgiler Nelerdir?

Her fatura türünde olduğu gibi e-İhracat faturasında da format, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenir. Bununla birlikte ihracat yapılan ülkenin standartlarına da uyum sağlamak gerekir. Dolayısıyla fatura içeriğine dikkat edilmelidir. e-İhracat faturasında bulunması gereken bilgiler şu şekilde sıralanabilir: 

• Satıcının unvanı 
• Satıcının vergi numarası ve vergi dairesi 
• Ürünün birim fiyatı 
• Faturanın toplam satış bedeli 
• Ürünün miktarı (ağırlık, uzunluk, adet vb.) 
• Ürünün cinsi 
• GTİP numarası 
• Ürünün bulunduğu kabın nitelikleri (cinsi, numarası, adedi, markası vb.) 
• Gönderim şekli 
• Gönderimle ilgili detaylar (hava, kara, deniz, demiryolu vb.) 
• Ürün hizmet satırları için gümrük takip numarası 
• Alıcı firmanın unvanı veya kişinin adı soyadı 
• Alıcının kendi ülkesindeki vergi numarası (Vergi Kimlik Numarası bilgileri yok ise 11 tane 2 girilmelidir.) 
• Ödeme yöntemi 
• Ödemenin yapılacağı hesaba dair bilgiler 
• Ödemenin şekli (peşin, taksitli vb.) 

e-İhracat Faturası Nasıl Düzenlenir/Kesilir?

e-İhracat Faturası düzenlemek için öncelikle e-Fatura geçişi yapılmalı veya mali mühür ve e-İmza temin edilmelidir. Sonrasında Gelir İdaresi Başkanlığına başvuru yapılmalı ve faturanın kesileceği yöntem seçilmelidir. Bu aşamada GİB Portal, doğrudan entegrasyon veya özel entegratör tercih edilebilir.  

Tercih edilen yöntem doğrultusunda ilgili ekranlardan, ihracatın şekline bağlı olarak e-Fatura veya e-Arşiv fatura kesilir. Söz konusu faturanın içeriği tüm detaylarıyla doldurulur ve alıcı kısmında Gelir İdaresi Başkanlığı yazılır. e-İhracat faturaları GİB’e gönderilir ve onay/ret cevabı beklenir. Faturanın durumu, kullanılan e-Fatura sisteminin içerisindeki ilgili ekranlardan takip edilebilir. 

e-İhracat Faturası Keserken Dikkat Edilmesi Gerekenler

e-İhracat faturası düzenlenirken uygulama esaslarına dikkat edilmelidir. Dikkat edilmesi gereken başlıca detaylar ise şu şekildedir: 

1. Ürün ihracatlarında kesilecek fatura, ihracat tipinde e-Fatura olmalıdır.  
2. Hizmet ihracatlarında kesilecek fatura, alıcının mükellefiyetine bağlı olarak temel/ticari e-Fatura veya e-Arşiv fatura olmalıdır.  
3. Serbest bölgede bulunan alıcılar için gümrük beyannamesi ekine dahil bir fatura kesiliyorsa bu fatura ihracat e-Faturası olmalıdır. Gümrük beyannamesi dışındaki belgelerde ise karşı tarafın mükellefiyetine göre temel/ticari e-Fatura veya e-Arşiv fatura kesilebilir.  
4. Proforma faturaların kâğıt ya da dijital olması, ihracat faturasının biçimini etkilemeyeceği için bu süreçte istenilen tür tercih edilebilir.  
5. e-Fatura kullanıcısı olan alıcıların ihracat faturaları da elektronik ortamda iletilmelidir.  
6. e-İhracat faturası istenilen dilde düzenlenebileceği gibi aynı anda iki farklı dil de kullanılabilir. Fakat ürün tanımının orijinalinde olduğu gibi yazılması zorunludur.  
7. Gümrük beyannamesi ile e-İhracat faturası uyumlu olmalıdır.  
8. Bedelsiz ihracatlarda e-İhracat faturasının türü, gümrük beyannamesine bağlı olarak değişir. Gümrük beyannamesi ekinde düzenlenmeyen faturalar alıcıya göre e-Fatura, e-Arşiv veya kâğıt fatura olabilir.  
9. e-İhracat faturasında bulunması zorunlu bilgilerin eksiksiz bir şekilde yazılması gerekir.  

e-İhracat Faturası Örneği

e-İhracat faturası, diğer e-Faturalara benzer bir şekilde görünür. Satıcı, alıcı ve ürüne dair temel bilgilerin yanında ekstra satırlar da içerir. e-İhracat faturası örneği ise şu şekildedir: 

QNB eFinans ile e-İhracat Faturası İşlemlerinizi Mobilden Yönetin

QNB eFinans ile e-İhracat faturalarını pratik bir şekilde düzenleyin, anında gönderin, fatura süreçlerini hızlandırın ve dilediğiniz zaman dilediğiniz yerden fatura takibi yapma avantajına sahip olun.  

Kolay kullanıma sahip QNB eFinans Portal ve Mobil uygulama üzerinden hızlıca düzenleyebileceğiniz e-İhracat faturalarını anında alıcıya ve GİB’e gönderebilir, aynı zamanda QNB eFinans altyapısında güvenle saklayabilirsiniz. Baskı ve kargo maliyetlerini sıfıra indiren QNB eFinans e-İhracat faturası ile tüm dünyaya satış yapın. 

Ücretsiz e-Fatura geçiş danışmanlığından faydalanarak QNB eFinans e-Faturaya geçin, e-İhracat faturalarınızı tek noktadan pratik bir şekilde yönetin.  

e-İhracat Faturası ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Konu hakkındaki sıkça sorulan sorulara cevap vererek e-İhracat faturasının kullanımı ile ilgili detaylara bakalım.   

Kimler e-İhracat Faturası Kesebilir?

e-İhracat faturası, yurt dışına ürün satışı yapan firmalar tarafından kesilebilir. Zorunluluk kapsamında olmayan firmalar ise gönüllü olarak e-Belge sistemine dahil olabilir. Ancak yurt dışına hizmet satışı yapan firmalar e-İhracat faturası kesemezler.  

e-İhracat Faturası Kimler için Zorunludur?

e-İhracat Faturası zorunluluğu farklı durumlarda ortaya çıkar. İlk durum, 509 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği kapsamında olmaktır. Tebliğ şartlarını taşıyan firmaların e-İhracat faturası kesmesi zorunludur.  

e-İhracat Faturası Kesebilmek için e-Fatura Mükellefi Olmak Zorunlu mu?

e-İhracat faturası bir e-Fatura türüdür, dolayısıyla bu faturayı kesebilmek için e-Fatura mükellefi olmak zorunludur. e-Fatura mükellefi olmayan ve e-İhracat faturası kesme zorunluluğu bulunmayan firmalar, ihracatlarını kâğıt fatura ile gerçekleştirebilirler.  

e-İhracat Faturası İrsaliye Yerine Geçer mi? 

Evet. Bunun için, malın teslimi anında e-Fatura ya da e-Arşiv düzenlenmeli, düzenleme tarihine ek olarak saat ve dakikasını belirtmeli ve belge üzerine “İrsaliye yerine geçer” ifadesinin eklenmesi gerekmektedir. 

Böylece, e-Fatura ve e-Arşiv fatura sevk irsaliyesi yerine kullanılabilir.   

e-İhracat Faturası Düzenlenirken Hangi Kur Baz Alınır?

KDV Genel Uygulama Tebliği’nin “II-A-1.1.1.” bölümüne göre yurt dışı teslimatlarında, gümrük çıkış beyannamesinin kapanma tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınır. Bu kur bir gün önce açıklanan T.C. Merkez Bankası kurudur. 

Örneğin: 

Eğer hizmet ihracatı 5 Mayıs 2021 tarihinde gerçekleşmişse, yurt dışı çıkış kuru 4 Mayıs 2021 saat 15:30'daki döviz kuru olacaktır. 

Burada önemli olan, yurt dışı çıkışının gerçekleştiği tarihten bir önceki günün saat 15:30’daki Merkez Bankası kuru kullanılması gerektiğidir. 

Ayrıca mal ihracında gümrük beyannamesinin kapanma tarihi “vedop” üzerinden kontrol edilir ve muhasebe kayıtları bu şekilde kaydedilir. Muhasebe kayıtları, kapanma tarihinden bir gün önceki TC Merkez Bankası kuru ile çarpılarak alınır.  

Örneğin 5 Nisan tarihli fatura 4 Nisan’daki Merkez Bankası alış kurundan çevrilerek fatura kesilir. Beyannamenin kapanışı 2 mayısta oldu ise 1 Mayıs resmi tatil olduğundan 30 nisan kuru ile çevrilerek mayıs ayı beyannamesinde beyan edilir. 

e-İhracat Faturası Ne Zaman Beyan Edilir?

e-İhracat faturaları, ürünün fiili ihracından sonraki 7 gün içerisinde düzenlenmelidir. e-İhracat faturası beyan süresi ise 10 gün ile sınırlıdır. Düzenlenen fatura, bu süreler içerisinde kayıtlara geçirilmelidir.